Bijbelgedeelte: Mattheüs 23:27-33
Wat is dat toch lekker…! Ik bedoel: gewoon zeggen wat je van iets of iemand vindt. En dan van tevoren niet nadenken over je woordkeus en spreekstijl. Nee, zonder enige schroom jezelf helemaal uitspreken. Hoe die ander dat dan vindt, daar heb je geen boodschap aan. Die ander heeft het trouwens ook helemaal aan zichzelf te wijten, dan had hij of zij maar niet…
Ik hoop, terwijl u dit leest, dat u inwendig stevig aan het protesteren bent. Zo ga je niet met elkaar om! Dit is geen stijl! Wie zichzelf zo laat gaan, die overschrijdt alle fatsoensnormen. Dit heeft met vrijheid van meningsuiting niets te maken. Indien je kritiek hebt op iets of iemand, dan ga je zorgvuldig te werk. Je kiest je woorden en je verdiept je in de situatie van de persoon die jij bekritiseert. Pas na dit voorwerk is het moment aangebroken dat je gaat spreken, schrijven, posten, appen of twitteren. Eerder niet! Deze aanpak bewaart ons
ervoor dat we die ander meedogenloos neersabelen met onze woorden. Wie voor de zorgvuldige spreek-route kiest zal ontdekken dat hierdoor je woorden nauwkeuriger worden. Snelle woorden zijn lomp en loos. Loze woorden maken veel stuk en beschadigen onnodig veel. Bewust gekozen woorden zijn echter scherp en doeltreffend.
Jezus hanteert veel verschillende spreekstijlen en in Zijn woordkeus is Hij creatief en tactvol. Door middel van één simpele vraag lukt het Hem om iemand met zijn of haar leven voor de dag te laten komen. Zo gaat Hij te werk in de ontmoeting met de vrouw bij de waterput (Johannes 4:16). Op een ander moment is Zijn spreken doortrokken van liefde en ontferming. Tegen iemand die letterlijk geen been heeft om op te staan zegt Hij: ‘Pak uw bed op en ga naar huis’ (Lukas 5:24).
De woorden die Jezus spreekt zijn vol van kracht. Zijn boodschap raakt en richt mensen op. Maar Jezus’ woorden worden niet altijd met applaus ontvangen. Niet alle mensen die hem horen spreken worden enthousiast. Sommigen worden razend van woede. Anderen raken gruwelijk geïrriteerd door Zijn kritische blik en woorden. Want Zijn woorden zijn niet alleen genezend en helend maar bij tijden ook scherp. Jezus is vlijmscherp als Hij kijkt naar de godsdienstige leiders van zijn tijd. Zij hebben hun leven zorgvuldig gestileerd, gepolijst en gelift.
Maar zodra ik dit schrijf over ‘de mensen van toen’ voel ik de scherpte van Jezus’ woorden als ik naar mijn leven hier en nu kijk. Hoeveel tijd en energie stop ik wel niet in dat wat de mensen van mij zien? Met mijn buitenkant anderen imponeren en manipuleren is iets dat snel gebeurt. Alleen investeren in de buitenkant is een eenzaam avontuur. Je houdt hiermee God en mensen op afstand en de verbinding met jezelf raak je ook kwijt. Dan blijft het etaleren van godsdienstige kennis over.
De Schriftgeleerden en Farizeeën wonnen met glans elke nationale Bijbelquiz. Ze konden Gods geboden dromen maar in de confrontatie met Jezus kwamen ze toch met een mond vol tanden te staan. Uiterst pijnlijk en beschamend als met je al je kennis en kunde op het gebied van kerk en geloof door het ijs zakt. Dit overkomt hen die in Jezus’ tijd bekend stonden als Bijbelgetrouw. Hij constateert, na een nauwkeurige observatie, een grote discrepantie tussen de theorie en de praktijk. Tussen gelovig-spreken en gelovig-doen zit een grote leemte. Men maakt zich druk over de punten en komma’s in de kerkelijke stukken terwijl de hulpbehoevenden van het kastje naar de muur worden gestuurd. Jezus zegt wat Hij ziet: ‘Huichelaars, jullie zijn geen mensen uit één stuk, jullie leven wel maar jullie hart leeft niet!’
Deze kwalificatie was waarschijnlijk niet nieuw maar niemand die het durfde uit te spreken. Maar de rabbi uit Nazareth wel.
Hij heeft lef en lief! Met Zijn scherpe tong spaart Hij hen en ons niet. Maar juist zo roept Hij terug naar een oprecht leven met de God, de naaste en jezelf: ‘Kom tot de Vader, kom zoals je bent. Heel je hart, al je pijn is bij Hem bekend. De liefde die Hij geeft, de woorden die Hij spreekt, daarmee is alles klaar wanneer jij komt!’
Cock Kroon
